باروخ اسپینوزا

"پس از آنکه به تجربه دریافتم که آنچه معمولا در زندگی اجتماعی روی می دهد همه باطل و بیهوده است و دیدم که هیچ یک از چیزهایی که موضوع یا مایه ی خوف من است فی نفسه نه خیری در بر دارد و نه شری، مگر تا آنجا که نفس از آنها متاثر شود. سرانجام بر آن شدم تا به جست وجو برآیم تا بدانم آیا چیزی هست که خیر حقیقی باشد و بتواند خود از خود خبر دهد و نفس جز آن از هیچ چیز متاثر نشود . به سخن دیگر آیا چیزی هست که کشف و کسب آن به من سعادت دائم و عالی و بی پایان ببخشد" (باروخ اسپینوزا، اصلاح فاهمه، 1)

پیش فرض های احتمالی:

-می توان به تجربه اعتماد کرد

-ابزاری غیر از مشاهده و احساس وجود دارد (چون توانسته تشخیص دهد، آن چیزی که مایه خوف او بوده، فی نفسه شری در بر ندارد)

-نفس قابلیت متاثر شدن را دارد

-تمام خیرهایی که تا به حال تجربه کرده کاذب بوده اند

علامه حکیمی

این مطلب توسط روح الله اکبری نوشته شده است

علامه سید محمدرضا حکیمی متولد 1314 در مشهد متولد شدند و در سال 1348 به اجتهاد رسیدند.

بخشی از نامه ایشان به فیدل کاسترو ، رهبر انقلاب کوبا ، به این شرح است :

اصولاً اگر بخواهیم همه تعالیم قرآن‌ و اسلام را در دو کلمه، خلاصه کنیم، چنین می‌شود:
۱- توحید
۲- عدل

«توحید»؛ یعنی: «تصحیح رابطه انسان با خدا»
«عدل»؛ یعنی: «تصحیح رابطه انسان با انسان»

و اکنون شما به هر شناخت اسلامی، یا حکم اسلامی، یعنی اسلام از جنبه‌های نظری و جنبه‌های عملی آن که نگاه کنید، هیچ چیز را خارج از دو موضوع بالا نمی‌بینید. و خوب توجه داریم که برای سعادت کامل (یعنی دنیوی و اخروی، یا به تعبیر دیگر: سعادت فانی و سعادت باقی) انسان، همین دو اصل و رعایت دقیق نظری و عملی آن – در ضمن انواع تربیتها و برنامه‌ریزی هایی که باید عملی گردد – کافی و بسنده است.

انسان، پس از اعتقاد به خدا، با ادای تکلیف نسبت به آفریدگار خویش، در بعد ابدی کامیاب است؛ و پس از اعتقاد به اهمیت عدالت و اجرای آن (که آزادی معقول نیز در دل آن خفته است)، در سعادت اجتماعی و رسیدن به زندگی سالم اجتماعی به چیزی نیازمند نیست.

...............................................

پیشفرض های فلسفی متن :

·         اعتقاد به خدا

·         اعتقاد به وحی

·         اعتقاد به دین

·         اعتقاد به وجود حقیقت

·         اعتقاد به وحدانیت خدا

·         اعتقاد به معاد

·         اعتقاد به سعادت

·         اعتقاد به جاودانگی

·         اعتقاد به ارتباط بین مسائل اجتماعی و دین

·         اعتقاد به هدایت دیگران

·         اعتقاد به آزادی و تحدید آن(یعنی قائل بودن حد معینی برای آزادی)

·         اعتقاد به توانایی برقراری ارتباط بین انسان ها و انسان با خدا

·         اعتقاد به اینکه انسان پس از خلقت وظایفی در قبال خدا دارد و باید به دستورات او گوش دهد . یعنی متضاد نظریه خدای ساعت ساز که بطور خلاصه می گوید خدا انسان را خلق کرده و اکنون دیگر به او کاری ندارد.

·         اعتقاد به عدالت